Als gebouweigenaar en gebouwgebruiker wil je niet alleen dat je pand brandveilig is, maar ben je hier ook verantwoordelijk voor. In geval van brand moeten mensen tijdig en veilig kunnen vluchten en moet een brand beheersbaar blijven. Of en hoe een pand zijn brandveiligheidsniveau behaalt is afhankelijk van het bouwkundige, organisatorische en installatietechnische samenspel van brandveiligheidsmaatregelen. Deze drie onderwerpen worden onderzocht en vastgelegd in een brandveiligheidsplan, hierna genoemd BVP. Een BVP is de basis voor het realiseren en het bewaken van de brandbeveiliging. Eén van de werkzaamheden van Bram Beunk van Munnik Brandadvies is het opstellen van deze BVP’s. We kijken met hem mee om te ontdekken wat de meerwaarde is van een integraal BVP op maat.
BVP en het Bouwbesluit
Het is een wettelijke verplichting om als gebouweigenaar/gebruiker aan de in het Bouwbesluit 2012 gestelde brandveiligheidseisen te voldoen. Verzuimd de gebouweigenaar/gebruiker, dan is hij in overtreding. De eisen voor bestaande- en verbouw zijn lichter dan voor nieuwbouw, doordat bij bestaande bouw wordt getoetst op het destijds rechtens verkregen niveau. Dit is het ten tijde van de verleende omgevingsvergunning voor bouwen vereiste brandveiligheidsniveau. Wordt een bestaand pand verbouwd, dan dient alleen het gedeelte dat verbouwd wordt te voldoen aan de eisen van nieuwbouw. Hierbij is een uitzondering. Gaat het om het geheel vernieuwen van het bouwwerk op de bestaande fundering, dan moet het voldoen aan de eisen van nieuwbouw. Betreft het echter een gedeeltelijke vernieuwing, dan is moet het vernieuwde deel voldoen aan de verbouweisen. Zoals eerder gezegd liggen deze lager dan de nieuwbouweisen. De achterliggende reden hiervan is dat met elke verbouwing de brandveiligheid van het gebouw naar een hoger niveau getild wordt. Hierdoor blijft het voor gebouweigenaren kostentechnisch haalbaar om een bestaand gebouw te verbouwen en te upgraden naar het huidige brandveiligheidsniveau.
Van bouwidee tot BVP
Bij zowel nieuwbouw als bestaande bouw start een BVP met een onderzoek. Welke gebruiksfuncties zijn aanwezig in het gebouw en welke eisen worden aan deze gebruiksfuncties gesteld? Hoe complexer het gebouw, des te strenger zijn de eisen. Betreft het nieuwbouw, dan wordt in deze fase het bevoegde gezag actief betrokken in de vooroverleggen, waarbij de bluswatervoorziening en de vereiste maatregelen voor repressieve inzet aan bod komen. De informatie uit de inventarisatie met de functie afhankelijke brandveiligheidsmaatregelen worden gebundeld in een document, zodat alle risico’s helder in kaart zijn en welke vereisten gelden om het juiste brandveiligheidsniveau te borgen. Met andere woorden; de brandveiligheid wordt integraal ontworpen met oog voor de gebruikers en de eigenaar; geen gevaarlijke onderbeveiliging, maar ook geen dure overbeveiliging. Om de TCO, de total cost of ownership, zo laag mogelijk te houden, maar wel het vereiste brandveiligheidsniveau te leveren, kijken we waar gelijkwaardigheden toegepast kunnen worden. Creativiteit in brandveiligheidsoplossingen laten werken voor de eigenaar en de gebruikers.
Gelijkwaardigheden
Veel gebouwen zullen op basis van de regelgeving uit het Bouwbesluit 2012 brandveilig kunnen worden gemaakt. Deze regelgeving is bedoeld voor ‘confectie’; ze geeft voor veel problemen een passende oplossing. Er zijn echter gebouwen die niet binnen deze regels vallen, bijvoorbeeld met brandcompartimenteringen van meer dan 1000, 2500 vierkante meters. In de praktijk zullen de standaard oplossingen eerder kostentechnisch- en gebruiksonvriendelijk zijn dan dat ze meerwaarde bieden. In dit soort gevallen kunnen we ‘algemeen geaccepteerde gelijkwaardigheden toepassen’ die omschreven worden in de NEN6060 en de NEN6079. Zie deze als een uitbreiding van de bepalingen in het Bouwbesluit. Om vast te stellen of een gelijkwaardigheid mag en kan worden toegepast, werken we met diverse simulaties en berekeningen als een niet-beslotenheidsbepaling, brandoverslag-, vuurlast-, vluchtwegcapaciteit of vultijdenberekening. Uiteindelijk zal de oplossing besproken worden met het bevoegd gezag. Enkel en alleen als het bevoegd gezag de oplossing als gelijkwaardig accepteert, zal de gemeente het uiteindelijke plan goedkeuren.
Prestatie-eis
Een gelijkwaardigheid is dus een mogelijkheid om af te wijken van de in het Bouwbesluit 2012 aangegeven prestatie-eisen. De doelstelling hierbij is altijd dat de gelijkwaardigheid voldoet aan het niveau van de prestatie-eis. Een voorbeeld; een nieuw te bouwen industriehal mag een maximale brandcompartimentsafmeting hebben van 2500 vierkante meter. Dit is de grenswaarde van het Bouwbesluit 2012 en het vooraf bepaalde uitbreidingsgebied van een brand. Vanuit de bedrijfsvoering kan het wenselijk of noodzakelijk zijn om een groter gebruiksoppervlak te creëren dan de maximale grenswaarde. In dit geval kan er gerekend worden aan een andere oplossing die voldoet aan de functionele eisen voor beperking van branduitbreiding en het veilig vluchten, bijvoorbeeld vanuit de NEN6060. De NEN6060 is opgebouwd uit maatregelenpakketten die een situatie beschrijven en eisen aangeven aan de uitvoering van het brandcompartiment. Een oplossing zou zijn een beperking te stellen aan de hoeveelheid brandbaar materiaal binnen en aanvullende eisen te stellen aan de omhulling rondom het brandcompartiment.
Eindconclusie
De uitkomsten van inspecties, overleggen, berekeningen en vereisten worden gebundeld in het integrale brandveiligheidsplan. Dit document geeft de blauwdruk van het veiligheidsniveau weer. De gebruiker of eigenaar van het gebouw kan de brandveiligheid inzichtelijk maken tegenover verzekeraars. De adviseur en architect weten welke brandveiligheidsmaatregelen er vereist zijn en de aannemer kan hiermee zijn materiaalkeuze aanpassen om te voldoen aan de gestelde brandklassen. Een goed uitgevoerd BVP is een optimalisatie van het bouwplan, waarbij altijd oog gehouden wordt voor de juiste balans in brandveiligheidsmaatregelen en vereisten. Een juiste mix om onveilige situaties die veel leed (en/of kosten) met zich mee brengen te voorkomen!
Weten of uw pand voldoet aan de prestatie-eisen of wenst u ondersteuning bij (ver)bouw? Evenals zijn collega’s staat Bram Beunk u graag over dit onderwerp te woord. Hij is te bereiken via b.beunk@munnikbrandadvies.nl of 0598 39 59 79.